Dom jednorodzinny to bardzo komfortowe miejsce do życia dla jego mieszkańców, ponieważ oferuje znacznie większą powierzchnię użytkową niż przeciętne mieszkanie w bloku. Niestety więcej miejsca oznacza więcej przestrzeni do ogrzania. Najnowsze rozwiązania stosowane podczas budowy pozwalają jednak znacznie obniżyć koszty energii.

Energooszczędny, czyli jaki?

Nie istnieją definicje, które jednoznacznie charakteryzują dom energooszczędny. Ogólnie przyjmuje się, że powinien on zużywać znacznie mniej energii niż budynek tradycyjny. W budownictwie stosuje się kilka wskaźników określających standard energetyczny budynku. Jednym z nich jest współczynnik EP, który informuje o ilości energii pochodzącej z nieodnawialnych surowców energetycznych, takich jak węgiel, gaz czy ropa naftowa, potrzebnych do ogrzewania i eksploatacji budynku.

Jednak zasoby naturalnych źródeł energii z roku na rok kurczą się, dlatego też Unia Europejska wprowadziła dyrektywę, która sukcesywnie zmniejsza współczynnik EP, aby ograniczyć zużycie nieodnawialnych surowców w budownictwie. Od początku bieżącego roku współczynnik EP dla domów jednorodzinnych musi być niższy niż 95 kWh/m2 na rok, natomiast w 2021 roku nie będzie mógł przekroczyć 70 kWh/m2 na rok.  

- Systematyczne obniżanie wskaźnika EP zmusza nas do budowania coraz cieplejszych domów i stosowania sprawniejszych systemów grzewczych - wyjaśnia Marcin Śniegowski, właściciel pracowni HomeKONCEPT. - Już na etapie projektowania zwracamy uwagę na szereg elementów, które wpływają na poprawę parametrów energetycznych budynku. Ściany, dach i podłogi muszą być bardzo dobrze ocieplone, dlatego trzeba stosować materiały izolacyjne o odpowiedniej grubości oraz niskim współczynniku przenikania ciepła. Im niższy będzie taki współczynnik, tym dom będzie bardziej energooszczędny, czyli tańszy w eksploatacji. Dobrze docieplony budynek będzie działać jak termos i dłużej zatrzyma ciepło wewnątrz - dodaje. 

Ważne jest również zastosowanie odpowiedniej stolarki okiennej i drzwiowej o wysokiej izolacyjności oraz jej prawidłowy tzw. ciepły montaż.  Domu energooszczędnego nie zbuduje każdy budowlaniec, dlatego należy poszukać przeszkolonych fachowców z doświadczeniem w realizacji tego typu budynków. Aby płacić mniej za ogrzewanie, trzeba również zdecydować się na montaż pieców grzewczych o bardzo dobrych parametrach i dużej sprawności.

Salon na południe

Niezwykle istotna jest prawidłowa lokalizacja domu na działce. Położenie pozwala bowiem na wykorzystanie darmowej energii słonecznej do jego ogrzania. Pomieszczenia strefy dziennej powinny znaleźć się od południowej lub zachodniej strony.

- Duże przeszklenia na nasłonecznionej elewacji docieplają wnętrza w zimie. Pamiętajmy jednak, żeby w lecie były odpowiednio zabezpieczone przed nadmiernym przegrzaniem np. zewnętrznymi żaluzjami. To też dodatkowy atut - duże przeszklenia optycznie powiększają pomieszczenia, co ma znaczenie, jeżeli budujemy stosunkowo niewielki dom - tłumaczy właściciel pracowni HomeKONCEPT.

Na czym można najwięcej zaoszczędzić?

Zakłada się, że przez ściany zewnętrzne ucieka ok. 15–25% ciepła, przez dach ok. 10–25%, przez podłogę ok. 3–6%, przez okna i drzwi ok. 20–30%, a przez wentylację aż 30–40%.

- Najwięcej ciepła budynek traci przez kratki tradycyjnej wentylacji grawitacyjnej, dlatego istotne jest stosowanie wentylacji mechanicznej z tzw. rekuperacją, czyli odzyskiem ciepła, która zdecydowanie przyczynia się do ograniczenia strat ciepła i zapewnia dopływ świeżego powietrza do wszystkich pomieszczeń przez cały rok – podkreśla Marcin Śniegowski. 

Czy to się opłaca?

Przyjmuje się, że budowa domu energooszczędnego generuje ok. 10-20% więcej kosztów w stosunku do tradycyjnego. Poziom kosztów zależy w głównej mierze od tego, jak bardzo energooszczędne będą materiały budowlane oraz systemy instalacyjne, na które decyduje się inwestor.

- Aby wykorzystać w pełni wysokie parametry energooszczędne materiałów budowlanych, trzeba uniknąć lub minimalizować mostki termiczne, przez które ciepło może uciekać z budynku, a do tego potrzebny jest dobry wykonawca - mówi ekspert z HomeKONCEPT.

Inwestując w budowę domu energooszczędnego, na pewno oszczędzimy na ogrzewaniu, a dodatkowo nieruchomość zyska większą wartość na rynku wtórnym ze względu na wysoką jakość użytych materiałów i niskie koszty utrzymania. W ten sposób przyczynimy się także do ochrony zasobów nieodnawialnych, a dzięki montażowi wentylacji mechanicznej z rekuperacją zyskamy w całym domu stały dostęp do świeżego i przefiltrowanego powietrza. 

Ważne jest, aby w trakcie realizacji inwestycji znaleźć kompromis pomiędzy kosztami budowy a kosztami przyszłej eksploatacji domu. Inwestorzy muszą pamiętać, że efektem zapewnienia odpowiedniej termoizolacji budynku, będą niższe rachunki płacone za coraz droższą energię.